HET SCHEEPVAARTKWARTIER

Het Scheepvaartkwartier is een mooie en groene wijk in het centrum van Rotterdam. Het bevindt zich tussen de Erasmusbrug (oostgrens), de Maastunnel (westgrens) de Westzeedijk (noordgrens) en de Nieuwe Maas (zuidgrens).

In de 17e eeuw bestond de wijk nog niet. Op deze plek lag de Muizenpolder, weideland ontstaan op de slikken en schorren in de Maas. In 1693 liet Rotterdam buiten de stadswal de Zalmhaven graven, met in 1702 een doorvaart naar de Leuvehaven. De scheepstimmerwerven en aanverwante bedrijven werden van de Blaak naar de Zalmhaven verplaatst, straten werden aangelegd, huizen gebouwd en zo ontstond het eerste Nieuwe Werk, met als grens de dijken Scheepstimmermanslaan en Houtlaan met huizen aan de maas. De Muizenpolder kreeg ook in 1702 een dijk langs de Maas (de huidige Parklaan) en zo ontstond Schoonoord met buitenhuizen, tuinen, moesgrond en veel grachten en sloten.

Omstreeks 1840 begon Rotterdam met een grootschalige stadsuitbreiding richting het westen. Ook het Scheepvaartkwartier werd vergroot door de stadsarchitect W.N. Rose, met strenge regels voor de bebouwing. Het kreeg de vorm die het nu nog heeft. Deze uitbreiding heette het ‘tweede Nieuwe Werk’.

Het Scheepvaartkwartier is tijdens het bombardement in 1940 vrijwel gespaard gebleven. Alleen het meest oostelijke deel van de wijk werd verwoest.

Na de ophoging van de Westzeedijk (1969) en het dempen van de Zalmhaven (1994) zijn de woonblokken en gebouwen rond de Zalmhaven afgebroken en werd nieuwbouw op het Vasteland, de Gedempte Zalmhaven en het Willemsplein neergezet.

De bedrijvigheid in de wijk heeft zich in de loop der eeuwen verplaatst van een drukke haven, waar schepen van heinde en verre hun lading losten en havenbaronnen in riante panden woonden en werkten, naar een woon-, werk- en uitgaansgebied dat meer dan uniek genoemd mag geworden.